chapter two, the man and logic of the river.

(Maligayang pag gising wika ng matandang Babae Kay Shivana pag ka gising nito mula sa pagpapahinga)

Kamusta ka iha nakapag pahinga ka naba ng maigi? Nagluto ako nang makakain mo tara halika.

Opo sige po susunud po ako.

(Habang kumakain ang dalagang si shivana ang matandang babae naman ay nagkwento hinggil sa ilog na malapit sa kanilang tini tirhan.)

Alam mo iha itong ilog na ito ay isang mahiwaga sapagkat noon into ay natuyo buhat nang kasakiman sa puso ng mga taong naninirahan sa malapit dito, ang ilog kasi na ito ay hitik sa biyaya Marami kang mahuhuling isda dito ngunit ito ay inabuso ng mga tao umasa nalang sila ng umasa sa kasaganahan nang ilog at dumating pa sa puntong may tumira na sa mismong ilog at inangkin ito. Ang Hindi nila alam ay may roon nang nagmamay-ari sa ilog, mayroon itong tagapag bantay na isang ingkantada at isang ingkantado.

Ano na po ang nangyari Lola ? (Tanong ng galaga)

Ako na ang mag tutuloy (wika ng matandang lalaki) matapus na malaman nang dalawang tagapag bantay ang nangyari, sila ay nagalit at isinumpa ang ilog na matuyot at mawala ang kasaganahan nito. Naghirap ang mga tao noong panahun na iyon hanggang may isang lalaki ang dumating kinausap nya ang dalawang tagapagbantay na ibalik ang dating sagana at ganda ng ilog pati narin ang kadahilanan nang pag ganda nito bago pa man masira at pumayag naman ang dalawang tagapagbantay ngunit may hiningi itongkapalit.

Ano po ang hininging kapalit?

Ang buhay ng mga taong lumapastangan sa ilog.

Huh!!! Ibinigay poba nang lalaki ang hininging kapalit?

Pinatay ng lalaki ang lahat nang tao na nakinabang at lumapastangan sa ilog, sinunug nya ang mga bahay at pinag papatay nya ang mga taong nagtangkang tumakas. Satingin mo sino yong may Mali at masama sa kanila!?

Di po ako makapag pasya lolo!

Itutuluy ko na, tinupad nang tagapag bantay nang ilog ang hiling nang lalake, nag wika ang isa " River placer adiciet ut resurgat" at himalang gumandang muli ang ilog, bumalik ang dating yaman nito.

Lolo karapat dapat po ba ang hiniling nang mga tagapag bantay?

Iha sa iyong palagay ano ba ang dahilan sa pag ganda ng ilog bagu pa ito lapastanganin.

(Nag wika ang dalaga)

Hindi po ano, kundi sino, dahil ang mga taong malapit dito na lumapastangan sa ilog ay sila rin ang dahilan kung bakit ito gumanda noon, ang pagkakaiba lang ay nag karoon nang maruming hangarin ang mga tao habang tumatagal.

TAMA at kasama ito sa hiniling ng lalaki, ang magbilik muli ang naging dahilan nang pag ganda ng ilog bagu paman ito masira. At nabuhay muli ang ang mga taong pinatay nang lalaki nanumbalik rin ang hangarin nang mga tao na pagandahin pa ang ilog.

Pero Hindi po ba ang mga tagapagbantay ang naging dahilan sa pagganda ng ilog noon bago pa ito masira at maayos muli.

Hindi!!!! Dahil wala naman talagang tagapag bantay ito noon, bago paman magkaroon ito ng bantay may dalawang mag asawa na manghang mangha sa ganda ng ilog hanggang ang babae ay mabuntis, at sa kadahilanang gusto nang lalaki na makita pa ng kanyang anak ang ganda ng ilog, binuhay nya ang isang ingkantado at isang ingkantada upang bantayan ang ilog.

Ganon po ba!!

Oo!! At ngayon nasaharapan ko na ang anak nya, ikaw yon shivana at ang lalaking bumuhay ng tagapag bantay pati narin ang lalaki na naging dahilan sa muling pag ganda ng ilog matapus itong masira ay ang iyong ama.

Totoo po ba?

Oo at ang dalawang tagapag bantay ay kami, mahal na mahal na kami ng mga taga rito at hindi na nila tinangka pang sirain ang napaka ganda ng ilog.

Wow di ko po alam na nanggaling din dito so ama!! Ngunit alam nyo po ba kung saan si ama naroroon?

Wala akong balita, dahil matapus ang pangyayaring iyon ay bigla nalamang syang nawala!

(Halata ang kalongkutan sa mukha ni shivana ngunit nang lumingun sya sa ilog ay nagkaroon sya nang pagasa na muli silang magkikita nang kanyang ama.)

(((((((((((( lesson of the chapter))))))))))) wag mong hayaan na ang pinagsikapan mong pagandahin at ayusin ay ikaw di ang naging dahilan sa pagkasira nito.)